ျမန္မာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ လြတ္လပ္ ထိေရာက္မႈ မရွိဟု ေဝဖန္ခံရ

Originally appeared in The Irrawaddy

ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ (MNHRC) သည္ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ ထိေရာက္မႈ မရွိဟု အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း မ်ားႏွင့္ အာရွေဒသတြင္းဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အစည္း (FORUM-ASIA) တို႔က ေထာက္ျပေျပာဆိုလိုက္သည္။

အာရွေဒသ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ NGO မ်ား ကြန္ရက္ႏွင့္ ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႔ (Burma Partnership) တို႔ ပူးေပါင္း၍ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္မွ ၁၈ ရက္အထိျပဳလုပ္သည့္ MNHRC ၏ ထိေရာက္မႈႏွင့္ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈတို႔အေပၚ ဆန္းစစ္သံုးသပ္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္အၿပီး ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ ယင္းကဲ့သို႔ ေထာက္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။

ယင္းအစီရင္ခံစာကို Burma Partnership ၊ ညီမွ်ျခင္း-ျမန္မာ (Equality Myanmar) ႏွင့္ Smile Education & Development Education တို႔ ပူးေပါင္း၍ ႏိုဝင္ဘာ ၁၈ ရက္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာသည္ သံုးႀကိမ္ေျမာက္ အစီရင္ခံစာ ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္သည္ လႊတ္ေတာ္ကို တာဝန္ခံျခင္း ျဖစ္သင့္ေသာ္လည္း အစိုးရ၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနေၾကာင္း၊ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ျခင္းႏွင့္ တိုင္ၾကားစာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာ မႈ မရွိေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာက ေထာက္ျပေျပာဆိုထားသည္။

ယင္းအစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲကိုလည္း ႏုိဝင္ဘာ ၁၈ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ Green Hill Hotel တြင္ က်င္း ပ သည္။

Burma Partnership တာဝန္ခံ ေဒၚခင္ဥမၼာက“က်မတို႔က MNHRC ကို တကယ္ထိေရာက္တဲ့ ေကာ္မရွင္တခု ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ အစိုးရ ရဲ႕ လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္မႈေတြ ကင္းေစခ်င္တယ္။ လူထုယံုၾကည္ အားကိုးရတဲ့ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ တရားမွ်တမႈကို ရဖို႔အတြက္ကို ေရွ႕ကေန မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ေပးတဲ့ ယႏၱရားတခုလို က်မတို႔က ျဖစ္ေစခ်င္တယ္”ဟု အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ မီဒီယာမ်ားကို ေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ ေကာ္မရွင္ဥပေဒသည္ အာရွေဒသတြင္း အေကာင္းဆံုး ျဖစ္သည္ဟု ေကာ္မရွင္အႀကီးအကဲမ်ားက ဆိုထားေသာ္လည္း ဥပေဒတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ား ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း၊ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္လည္း အား နည္း ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္၏ အျပစ္ေပးခံရမႈမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရေနျခင္းကို မကိုင္တြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ထိေရာက္ေသာ ႏိုင္ငံအဆင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္တခုတြင္ ရွိသင့္သည့္ အနိမ့္ဆံုး စံခ်ိန္စံညႊန္းျဖစ္သည့္ ပါရီအေျခခံမူမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ မရွိေၾကာင္း စသည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္း ေဒၚခင္ဥမၼာက ထည့္သြင္း ေျပာဆိုသည္။

ႏိုင္ငံတကာ အခင္းအက်င္းတြင္ အသိအမွတ္ျပဳခံရရန္ ႀကိဳးစားေနျခင္းကို ေတြ႔ရွိရေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ယံုၾကည္ ကိုးစားမႈကသာ ေကာ္မရွင္အတြက္ ပိုမိုအေရးႀကီးေၾကာင္း ေဒၚခင္ဥမၼာက ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုသည္။

“အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရတဲ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ ေကာ္မရွင္နဲ႔ဟာ တသားတည္း မျဖစ္ေနဘူး။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈကို ေကာ္မရွင္က ရမေနဘူး။ တက္တက္ႂကြႂကြနဲ႔ ျပည္သူေတြ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ့မွ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မျဖစ္ရေအာင္ ေရာ၊ ျဖစ္ေနတာေတြကို တရားမွ်တမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ေနရာမွာေရာ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ့မွ မားမားမတ္မတ္နဲ႔ တက္တက္ႂကြႂကြဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားမႈေတြ မလုပ္ေနဘူး”ဟုလည္း ေဒၚခင္ဥမၼာက ေျပာသည္။

ထို႔ေနာက္ အစီရင္ခံစာ၏ ေကာ္မရွင္သို႔ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားတြင္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္သစ္မ်ား ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ တာဝန္မွ ရပ္နားျခင္း ဆိုင္ ရာ မ်ားႏွင့္ တိုင္ၾကားစာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္းတုိ႔တြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရန္ အဓိကလိုအပ္ေၾကာင္း ပါရွိသည္။

“ေကာ္မရွင္က ဘယ္လိုေရြးလိုက္မွန္းလည္း မသိဘူး၊ ဘယ္လိုခန္႔လိုက္မွန္းလည္း မသိဘူး၊ ဘယ္လိုထုတ္လိုက္မွန္းလည္း မသိဘူး၊ ဘယ္လိုထြက္မွန္းလည္း မသိဘူး။ တိုင္ၾကားစာေတြ ဘယ္ေလာက္ေရာက္ေနသလဲ ဆိုတာကိုလည္းပဲ အမ်ားျပည္သူ သို႔မဟုတ္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ခ်ျပမႈ မရွိသေလာက္ဘဲ”ဟု Smile Education & Development Foundation ၏ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ ဦးမ်ိဳးဝင္းက ေျပာသည္။

အလြတ္သတင္းေထာက္ ကိုပါႀကီး အသတ္ခံရမႈ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတာင္းဆိုသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားလက္ပံတန္းတြင္ ၿဖိဳခြင္းခံရမႈတို႔ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး MNHRC ၏ ကိုင္တြယ္ပံုတို႔ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ တရားမွ်တမႈ ေပၚေပါက္ေရး အတြက္ လိုအပ္ေသာ ဖိအားေပးျခင္းႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ားအား တာဝန္ခံမႈ ရွိေစေရး ႀကိဳးပမ္းျခင္းတို႔တြင္ အားနည္း ေနေၾကာင္းလည္း ဦးမ်ိဳးဝင္းက ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွ ေပၚေပါက္လာမည့္ အစိုးရသစ္ အေနျဖင့္လည္း လူ႔အခြင့္္အေရးေကာ္မရွင္၏ ဥပေဒကို ပါရီ အေျခခံမူမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေရး ျပဳျပင္ေပးရန္၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ တာဝန္ခံမႈ ရွိေစေရးတို႔ကို အာမခံႏိုင္ရန္၊ ေကာ္မရွင္၏ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ားကို ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္း မျပဳဘဲ ေကာ္မရွင္၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ေလးစားရန္၊ ပဋိပကၡေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို စုံစမ္းေဆးခြင့္ေပးရန္ အႀကံျပဳလိုေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ဆိုထားသည္။

Equality Myanmar မွ ဒါ႐ုိက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက MNHRC အေနႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳခံရရန္ အလုပ္လုပ္ျခင္းထက္ ျပည္သူအတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးရန္ အႀကံျပဳလိုေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

MNHRC မွ ညႊန္ၾကားေရးမႉး တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ခိုင္ခိုင္ဝင္းကမူ MNHRC သို႔ တိုင္ၾကားသူမ်ားတြင္ MNHRC ၏ ဥပေဒကို ေသခ်ာစြာ နားမလည္ေသးသူမ်ား ရွိသည့္အတြက္ ေကာ္မရွင္အေပၚ အထင္အျမင္ လြဲမွားမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေျပာသည္။

“တရား႐ုံးမွာ ရင္ဆိုင္ေနဆဲ အမႈဟာ က်မတို႔ကို တိုင္လို႔မရဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်မတို႔ဟာ ဥပေဒကို ေက်ာ္ၿပီး အလုပ္လုပ္လို႔ မရဘူး။ ဒါကို နားမလည္တဲ့ ျပည္သူေတြက တိုင္လိုက္ၿပီးတဲ့အခါမွာ နားလည္မႈလြဲၿပီးေတာ့ ဒီေကာ္မရွင္က သူတို႔အမႈကို မကိုင္တြယ္ ေပးဘူးဆိုတဲ့ အျမင္ ရွိသြားတယ္”ဟု ေဒါက္တာခိုင္ခိုင္ဝင္းက ဧရာဝတီကို ေျပာျပသည္။

ဆက္လက္ၿပီး ေဒါက္တာ ခိုင္ခိုင္ဝင္းက ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္သည္ အဆံုးအျဖတ္ေပးပိုင္ခြင့္ မရွိဘဲ အစိုးရကို အႀကံဉာဏ္သာ ေပးခြင့္ရွိသည္ဟုလည္း ေျပာဆိုသည္။

“ေကာ္မရွင္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတင္ မဟုတ္ဘူး ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ေပးတဲ့၊ ဒီလူကိုေတာ့ အမိန္႔ဘယ္ေလာက္ခ်လိုက္၊ ဒီလူကိုေတာ့ လႊတ္လိုက္ဆိုတဲ့ အမိန္႔ေပးခြင့္ မရွိပါဘူး။ က်မတို႔ Recommendatory role ေပါ့၊ ဒီအစိုးရကို ဒီအမႈကေတာ့ ဒီလိုေလး ျမင္ပါတယ္၊ ဒီလို ျဖစ္သင့္ပါတယ္ ဆိုတာပဲ Suggestion ေပးတယ္၊ Recommendation ေပးတာေပါ့”ဟု ေဒါက္တာ ခိုင္ခိုင္ဝင္းက ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ကာ လက္ရွိတြင္ အဖြဲ႔ဝင္ ၁၁ ဦး၊ ဝန္ထမ္း ၇ ဦး တို႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေၾကာင္း၊ ေကာ္မရွင္ ဥပေဒကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ယခုလက္ရွိအထိ တိုင္ၾကားစာေပါင္း ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္ လက္ခံရရွိခဲ့ကာ ေျမသိမ္းယာသိမ္း အမႈကိစၥမ်ားသည္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ခိုင္ခိုင္ဝင္းက ေျပာဆို သည္။

မူရင္းသတင္းကုိ ဤေနရာတြင္ ဖတ္ရႈႏိုင္သည္။

This post is in: News Clip