ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵနွင္႔ ကိုုက္ညီစြာ ရပ္ကြက္သိုု႔မဟုုတ္ေက်းရြာအုုပ္စုု အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးမ်ားေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္နိုုင္ေရး စည္းရံုးလႈံ့ေဆာ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ

By Action Committee for Democracy Development • January 28, 2016

leaflet cover

လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းနွင္႔တူညီေသာ လက္ရွိ ရပ္ကြက္သိုု႔မဟုုတ္ ေက်းရြာအုုပ္စုု အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးမ်ားသည္ ၂၀၁၆ ခုုနွစ္ ဇႏၷဝါရီလ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ သက္တမ္းကုုန္ဆံုုးမည္ျဖစ္၍ အသစ္ျပန္လည္ေရြးေကာက္မႈမ်ားကိုု ဇႏၷဝါရီလ ၃၁ ရက္ေန႔အတြင္း အၿပီးျပဳလုုပ္ေတာ႔မည္ဟု လက္ရွိအစိုးရမွ ထုတ္ျပန္ညႊန္ၾကားထားၿပီ ျဖစ္ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္) အခန္း ၅ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပါ ပုဒ္မ ၂၈၉ တြင္ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ရပ္ရြာကၾကည္ညိဳေလးစားျပီး သိကၡာသမာဓိရွိသည့္ ပုဂိုုလ္တစ္ဦးဦး အား ဥပေဒႏွင့္အညီ ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးေဆာင္ရြက္ေစရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။

ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ ၁ အျဖစ္ ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဥပေဒအမွတ္ ၇ အျဖစ္ ပုဒ္မ ၂၇ ေနာက္တြင္ ပုဒ္မ ၂၇ – က အျဖစ္ ျဖည့္စြက္ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။

ဤဥပေဒသေဘာအရ ယခင္က ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးဌာနမွတိုုက္ရိုုက္ခန္႔အပ္ခဲ႔ေသာ ရပ္ရြာအဆင္႔ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးမ်ားကိုု ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ေသာစံနစ္ျဖင္႔ ေရြးခ်ုယ္ခန္႔အပ္ရန္ျဖစ္သည္။ ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ရပ္မိရပ္ဖ ၅ ဦးကိုေရြးခ်ယ္၍ ၾကီးၾကပ္ ေရးအဖြဲ႕အျဖစ္ တာဝန္ေပးအပ္ရမည္။ ဆယ္အိမ္စုမွဴးေရြးျခင္း၊ ဆယ္အိမ္စုကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတစ္ဦးကို လွ်ိဳ႕ဝွက္ဆႏၵမဲေပးေရြးခ်ယ္ျခင္း – တို႔ျပဳလုပ္ျပီး ထိုသူ၏ အမည္စာရင္းႏွင့္ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္တို႔ကို ၾကီးၾကပ္ေရး အဖြဲ႕က ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံတင္ျပရန္၊ ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကစီစစ္ျပီး ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးခန္႔အပ္တာဝန္ေပးရန္ ျဖစ္သည္။

သုုိ႔ေသာ္လည္း ဤေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္မႈသည္ နိုုင္ငံသားတိုု႔၏ နိုုင္ငံသားနွင္႔နိုုင္ငံေရးရပိုုင္ခြင္႔မ်ားကိုု ကာကြယ္မေပးေၾကာင္း ဒီမိုုကေရစီဖြံ႕ျဖိဳးတိုုးတက္ေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေကာ္မတီ (Action Committee for Democracy Development – ACDD) က ၂၀၁၄ ခုုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ထုုတ္ျပန္ခဲ႔ေသာ ရပ္ကြက္ သိုု႔မဟုုတ္ ေက်းရြာအုုန္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒနွင္႔ ပါတ္သက္ၿပီး လူထုုသေဘာထားစစ္တမ္းအစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ ထုုတ္ျပန္ၿပီး ေဝဖန္ေထာက္ျပခဲ႔သည္။

ထိုုအစီရင္ခံစာ၌

* ရပ္ေက်းဥပေဒကိုု မၾကားဖူးသူ၊ မသိသူျပည္သူမ်ား ၇၀ %ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း၊

* ဆယ္အိမ္မႈးစံနစ္ကိုု အေျခခံေရြးခ်ယ္မႈသည္ မဲေပးခြင္႔ရွိသူမ်ားအားလံုုးကိုု ကိုုယ္စားျပဳရာမေရာက္ေၾကာင္း၊

* မဲေပးခြင္႔တစံုုတရာရေသာ္လည္း ေရြးခ်ယ္မႈတြင္ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားက ပိုုမိုုအဓိကက်ေနျခင္း၊ ျပည္ထဲေရးဠာနမွ ခန္႔ထားေသာ ခရိုုင္ေထြအုပ္မ်ားအတည္ျပဳခ်က္မရလ်ွင္အတည္မျပဳဘဲ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင္႔ ျပည္႔သူ႔သေဘာထားအမွန္ကိုု ထိန္းခ်ဳပ္ကန္႔သတ္ထားျခင္း၊

* လက္ေတြ႔တြင္လည္း ျပည္သူအားအက်ိဳးျပဳေရးထက္ ျပည္ထဲေရး၏ညႊန္ၾကားခ်က္ကိုုသာတာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ေနရျခင္း၊

* အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးကိုုယ္တိုုင္ အာဏာပိုုင္မ်ားနွင္႔ပူးေပါင္း၍ အာဏာနွင္႔လုုပ္ပိုုင္ခြင္႔ကိုုအလြဲသံုုးစားျပဳေနျခင္း မ်ားကိုု ေထာက္ျပ၍၊

ရပ္ကြက္ ေက်းရြာေန ျပည္လူထု၏ နိစၥဓူဝျပႆနာရပ္မ်ားအား ထိေတြ႕ဆက္ဆံေနရေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑၏ အေျခခံ အက်ဆံုးျဖစ္သည့္၊ ေအာက္ေျခအဆင့္အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းဟု ဆိုရမည့္ ရပ္ကြက္ ၊ ေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားကို ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ရာတြင္ ဒီမိုကေရစီနည္းက်ျဖစ္သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳတင္ျပခဲ႔ၿပီးျဖစ္ပါသည္။

လက္ရွိ ရပ္ေက်းဥပေဒသည္ ျပည္သူမ်ား၏ နိုုင္ငံသားအခြင္႔အေရး၊ နိုုင္ငံေရးအခြင္႔အေရးမ်ားကိုု အျပည္႔အဝ ေဖၚေဆာင္မေပးနိုုင္ပါ။ သိုု႕ပါေသာ္လည္း လက္ရွိဥပေဒေအာက္ထဲမွာပင္ အာဏာသည္ျပည္သူလူထုုထံမွသက္ဆင္းရမည္ဆိုုသည္ကိုု ျပည္သူမွေသာ္၎၊ ေရြးခ်ယ္ခံမည္႔သူမ်ားမွေသာ္၎ အဓိက သိရွိလုုပ္ေဆာင္နိုုင္ေအာင္ၾကိဳးစားရမည္ဟု မိမိတို႔ ACDD မွခံယူသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ –

၁။ ျပည္သူအမ်ား လက္ရွိရပ္ေက်းဥပေဒကိုု သိရွိနားလည္ၿပီး ထိေရာက္စြာ အသံုုးျပဳကာ ၂၀၁၆ ခုုနွစ္ ဒုုတိယလႊတ္ေတာ္သက္တမ္းအတြင္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္မည္႔ ရပ္ေက်းအုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးမ်ားကိုု ျပည္သူလူထုုအက်ိဳးစီးပြားကိုု ကာကြယ္ေစာင္႔ေရွာက္မည္႔ မွန္ကန္စြာရပ္တည္မည့္ ျပည္သူလူထုုလိုုလားေသာသူမ်ားအားေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္နိုုင္ေစရန္

၂။ ယခုုလာမည္႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္မႈတြင္ လက္ရွိ ရပ္ေက်းဥပေဒ၏ အားနည္းခ်က္မ်ားကိုု လက္ေတြ႔သိျမင္ကာ လာမည့္လႊတ္ေတာ္အသစ္ကာလတြင္ ဥပေဒျပင္ဆင္မႈမ်ားကိုု ပူးေပါင္းအားထုုတ္ေဆာင္ရြက္နိုုင္ေစရန္၊

၃။ ျပည္သူမ်ားမွ ၎တိုု႔၏ နိုုင္ငံသားနွင္႔နိုုင္ငံေရးအခြင္႔အေရးမ်ားကိုု ပိုုမိုုသိရွိလာေစရန္ရည္ရြယ္၍ ပညာေပးလႈပ္ရွားမႈအစီအစဥ္တစ္ခုကို ေအာက္ပါအတိုင္းျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ပါ၍ မိတ္ေဆြ အရပ္ဖက္လူထုအဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးမွလည္း မိမိတုို႔ေဒသအသီးသီးတြင္ အလားတူ လူထုပညာေပးအစီအစဥ္မ်ား လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ဝိုင္းဝန္းပူးေပါင္းပါဝင္ေပးၾကပါရန္ ဖိတ္ေခၚအပ္ပါသည္။

ရပ္ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးမ်ားေရြးခ်ယ္ေရးအဆင့္ဆင့္ပံုစံႏွင့္ အခ်ိန္ဇယား

ယခုုရပ္ေက်းအုုပ္ခ်ဳပ္ေရြးမႈးမ်ားေရြးခ်ယ္ေရးအတြက္ အဆင္႔ဆင္႔ေရြးခ်ယ္သြားမည္႔ အခ်ိန္ဇယားမွာ ေအာက္ပါတိုုင္းျဖစ္သည္။

၂၀၁၂ခုနွစ္၊၂၄ရက္ရက္ေန႔ထုတ္ ဥပေဒပါ ျပည္ေထာင္စုဥပေဒအမွတ္(၁) ရပ္ကြက္(သို႔)ေက်း႐ြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဥပေဒ(၉)အရ ေ႐ြးခ်ယ္မည္။

(၁)အိမ္ေထာင္ဦးစီးတစ္ဦးသာ(၁၀)အိမ္ေခါင္းေ႐ြးခ်ယ္ခြင့္ရွိသလို၊မဲေပးခြင့္ရွိသည္။

(၂)(၁၀)အိမ္ေခါင္းမ်ားထဲမွရာအိမ္မွဴး(သို႔)ကြက္စိတ္မွဴးကိုေ႐ြးခ်ယ္ရမည္။

(၃)ရာအိမ္မွဴး(သို႔)ကြက္စိတ္မွဴးမ်ားထဲကမွရပ္ကြက္(သို႔)ေက်း႐ြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကိုေ႐ြးခ်ယ္ရမည္။

(၄)အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴူးေ႐ြးခ်ယ္ရာတြင္ၿမိဳ႕နယ္ကဖြဲ႕စည္းေပးထားေသာရပ္မိရပ္ဖ(၅)ဦးကေ႐ြးခ်ယ္မည္။

(၆)ရပ္မိရပ္ဖ(၅)ဦးကိုၿမိဳ႕နယ္က(၆.၁.၁၆)ရက္ေန႔မွ(၁၀.၁.၁၆)ရက္ေန႔အတြင္းအၿပီးဖြဲ႕မည္။

(၇)အေ႐ြးခ်ယ္ခံရေသာရပ္မိရပ္ဖ(၅)ဦးသည္(၁၁.၁.၁၆)ရက္ေန႔တြင္သင္တန္းတက္ေရာက္ၾကရမည္

(၈)ရက္ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားကို(၁၂.၁.၁၆)ရက္ေန႔မွ(၁၇.၁.၁၆)ရက္ေန႔တြင္အၿပီးဖြဲ႕ရမည္။

(၉)ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီးေသာစာရင္းမ်ားကို(၂၂.၁.၁၆)ရက္ေန႔တြင္ခရုိင္သို႔ပို႔ေပးၿပီးရလာဒ္ထုတ္ျပန္မည္။

(၁၀)(လက္ရွိအုပ္ခ်ပ္ေရးမွဴးသက္တမ္းသည္ရ(၃၁.၁.၁၆)ရက္ထိျဖစ္သည္။

အၾကံျပဳ လုုပ္ငန္းစဥ္မ်ား

ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဇႏၷဝါရီ ၃၁ ရက္ဟု သတ္မွတ္ေၾကညာထားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိတို႔ အရပ္ဖက္လူထုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ ရပ္ရြာအတြင္း လူထုပညာေပးစည္းရုံးေရးလုပ္ခ်ိန္မွာ ဇႏၷဝါရီ တစ္လသာသာ မၽွသာ အခ်ိန္ရပါသည္။ မိတ္ေဆြအရပ္ဖက္လူထုုအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ဤလႈပ္ရွားမႈတြင္ပူးေပါင္းပါဝင္မည္ဆိုလၽွင္ ေအာက္ပါလုုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား အၾကံျပဳလိုပါသည္။

၁။ အသိပညာေပးျခင္း

လက္ရွိဥပေဒ အရ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ပံုတင္ေျမႇ က္နည္းႏွင့္ ျပည္သူမ်ားနွင္႔ နီးစပ္ေသာ၊ ၿပည္သူ႔အက်ိဳးကိုုကာကြယ္ရပ္တည္မည္႔သူမ်ားေရြးခ်ယ္ရန္လိုုေၾကာင္းမ်ားအား –

– တအိမ္တက္ဆင္းလိုုက္လံေဆြးေႏြးျခင္း။

– ရပ္ကြက္၊ ရပ္ရြာအတြင္းရွိ ၾသဇာရွိပုုဂၢိဳလ္မ်ားနွင္႔ တင္ျပျခင္း။

– အုုပ္စုုလိုုက္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပဳလုုပ္ျခင္း။

– လက္ကမ္းပညာေပးစာေစာင္မ်ား ျဖန္႔ေဝျခင္း။

၂။ သင္႔ေတာ္သူမ်ားအား ေရြးခ်ယ္မႈျဖစ္လာနိုုင္ေရးအတြက္စည္းရုုံးနႈိးေဆာ္ျခင္း။

– မည္သည့္အရည္အခ်င္း အရည္အေသြး ရွိသူမ်ားကိုု ေရြးခ်ယ္သင္႔သည္ဟူေသာေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျဖင္႔လႈံေဆာ္ျခင္း။

– လူထုုစည္းေဝးပြဲမ်ားျပဳလုုပ္၍ ေရြးခ်ယ္ခံမည္႔သူမ်ားအား ဖိတ္ေခၚေဆြးေႏြးေစျခင္း။

– ျဖစ္သင္႔ေသာသူမ်ားကိုု တအိမ္တက္ဆင္းမိတ္ဆက္၍ ဆယ္အိမ္စုုမႈးမ်ား၊ ရာကြက္မႈးမ်ားကိုု အဆင္႔ဆင္႔ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ပါဝင္ေရြးခ်ယ္ခံၾကရန္ မဲဆြယ္စည္းရုုံးျခင္း။

– ရပ္မိရပ္ဖေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ရပ္ရြာလူထုသေဘာထားအေျခခံျဖစ္ေအာင္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားဖန္တီးေပးျခင္း။

၃။ အျခားအင္အားစုုမ်ားနွင္႔ပူးေပါင္းလုုပ္ေဆာင္ျခင္း ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ားသို႔ အသိေပးအေၾကာင္းၾကားျခင္း။

– လက္လွမ္းမွီေသာ အရပ္ဖက္အေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ဆံုုခ်က္မ်ားသိုု႔သြားေရာက္ေဆြးေႏြး၍ ေသခ်ာစြာတိုုက္တြန္းနႈိးေဆာ္ေပးရန္ စည္းရုုံးတင္ျပျခင္း။

– မိမိတိုု႔တြင္အဆင္သင္႔ရွိေသာလုုပ္ငန္းစဥ္နွင္႔ ပညာေပး စာေစာင္မ်ားမ်ွေဝျခင္း။

– အြန္လိုုင္း ဆိုရွယ္မီဒီယာမ်ားအပါအဝင္ သတင္းမီဒီယာမ်ားမွတစ္ဆင္႔ ရပ္ေက်းေရြးေကာက္ပြဲကိစၥအား အသိေပးျခင္း၊ နႈိးေဆာ္ျခင္း၊ လႈ႔ံေဆာ္ျခင္း။

– လက္လွမ္းမွီေသာ အရပ္ဖက္လူထုုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း၍ ပူးတြဲတိုုက္တြန္းနႈိးေဆာ္ခ်က္မ်ားထုုတ္ျပန္ျခင္း

၄။ ေရြးေကာက္ပြဲအေျခအေနနွင္႔ ရလာဒ္အေကာင္အထည္ေဖၚမႈကိုုေစာင္႔ၾကည္႔ျခင္း

– ဆယ္အိမ္စုုကိုု အိမ္ေထာင္စုု ၁၀ ေရြးရာတြင္၎၊ (အခ်ိဳ႔ေနရာမ်ားတြင္ ဆယ္အိမ္စုုကုုိ ကြက္က်ားေဆာင္ရြက္တတ္သည္ကိုု သတိျပဳပါရန္။)၊ ကြက္စိပ္မႈး၊ ရာစိပ္မႈးမ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖမ်ား၊ ေရြးခ်ယ္ရာတြင္၎ ျပည္သူအမ်ားသိရွိေအာင္ ေၾကညာျခင္းရွိမရွိ၊ မေၾကညာလၽွင္ ေၾကညာေပးရန္ တာဝန္ရွိသူမ်ားကိုတိုက္တြန္းနႈိးေဆာ္ျခင္း။

– အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ေရြးခ်ယ္မည္႔အစီအစဥ္ ပြင္႔လင္းျမင္သာမႈရွိမရွိ၊ ရလဒ္ကိုု အေကာင္အထည္ေဖၚမႈ ရွိမရွိေစာင္႔ၾကည္႔ျခင္း။

– ျပည္သူမ်ားေရြးခ်ယ္မႈၿပီးပါက ၎တို႔အေတြ႔အၾကံဳမ်ားကုုိ မွတ္တမ္းတင္ စစ္တမ္းေကာက္ယူျခင္း။

မိမိတို႔ ACDD တြင္ျပင္ဆင္ထားေသာ လက္ကမ္းစာေစာင္ကို ဤတိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္စာႏွင့္အတူ ပူးတြဲျဖန္႔ေဝလိုက္ပါသည္။

လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားကို ဤေနရာတြင္ ေဒါင္းလုပ္ယူႏိုင္သည္။

လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ဖုိင္ကုိ ဤေနရာတြင္ တြင္ေဒါင္းလုပ္ယူႏိုင္သည္။

စည္းရံုးလႈံ့ေဆာ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ဖုိင္ကုိ ဤေနရာတြင္ ေဒါင္းလုပ္ယူႏုိင္သည္။

Tags: Action Committee for Democracy Development, ASEAN, Campaign, Human Rights, Village Administrative Law

This post is in: ASEAN, Human Rights, Human Trafficking, Law, Military Regime

About Burma Partnership

Spotlight

Campaigns