ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႕ဟာ ကခ်င္ေဒသ တေက်ာ႕ျပန္စစ္ ၄ ႏွစ္ျပည္႕တဲ႕ ေန႕ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုအခ်ိန္အထိ လုပ္ေဆာင္ခဲ႕မႈအားလံုးကို သံုးသပ္ျပခ်င္ပါတယ္ရွင္႕။

By Kachin Peace Network • June 9, 2015

ကခ်င္စစ္ ၁ ႏွစ္ျပည္႕တဲ႕အခ်ိန္ ဇြန္လ ၂၀၁၂ အခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းမွာ စစ္ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို သိရွိသူနည္းျပီး ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ပံ႕ပိုးမႈဟာ မရွိခဲ႕ပါဘူး။ သတင္းစာနယ္ဇင္းမ်ားကိုလည္း ဆင္ဆာဥပေဒနဲ႕ ပိတ္ပင္ကန္႕သတ္ထားေနဆဲအခ်ိန္ျဖစ္တဲ႕အတြက္ ျပည္သူလူထု သိရွိခဲ႕မႈ နည္းပါးတဲ႕အတြက္ ျပည္သူမွ ျပည္သူတို႕ ကူညီနိုင္ရန္အတြက္ “Heart to Heart” ဆိုတဲ႕ Theme နဲ႕ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ကူညီႏိုင္ရန္နဲ႕ ဒုကၡသည္မ်ားျဖစ္ေပၚေစတဲ႕ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္တဲ႕ စစ္ရပ္ဆိုင္းေအာင္ ၀ိုင္း၀န္းကူညီဖို႕အတြက္ ”မိုးယိုေနတဲ႕ အိမ္မွာ မိုးစိုေနတဲ႕ ၾကမ္းျပင္ကိုဘဲ သုတ္ျပီး မေက်နပ္ၾကပါနဲ႕၊ မိုးယိုေနတဲ႕ ေခါင္မိုးကို ဖာရေအာင္။” ဆိုျပီး ဒို႕ရိုးရာစားေသာက္ဆိုင္၊ ေရႊဂံုတိုင္ မွာ လုပ္ခဲ႕ၾကပါတယ္။ တႏွစ္လံုး အလွဴရွင္မ်ားကို ဒုကၡသည္မ်ားနဲ႕ ေတြ႕ဆံုႏိုင္ေအာင္ ကူညီျခင္း။ သတင္းမီဒီယာမ်ားမွာ ဒုကၡသည္မ်ားအေၾကာင္းပါလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ဆိုတဲ႕ ကိစၥေတြကို အားသြန္ခြန္စိုက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႕ၾကရာမွာ ေအာင္ျမင္ခဲ႕တယ္လို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ကခ်င္စစ္ ၂ ႏွစ္ျပည္႕ နဲ႕ ၃ ႏွစ္ျပည္႕အခ်ိန္မွာေတာ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါ၀င္ဖို႕အတြက္ ျပည္သူလူထုမွာ တာ၀န္ရွိတယ္၊ ပါ၀င္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုတဲ႕ အခ်က္ကို မီးေမာင္းထိုးျပဖို႕ “Call for Peace” ဆိုတဲ႕ ေခါင္းစဥ္နဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခဲ႕ၾကတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား မျဖစ္မေန ေဆာင္ရြက္ဖို႕ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရဘက္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို တိုက္တြန္းသလိုဘဲ ျပည္သူလူထုကိုလည္း တြန္းအားေပးခဲ႕ၾကပါတယ္။ တျပိဳင္နက္ထဲမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရံပံုေငြ ရရွိဖို႕လည္း တိုက္တြန္းမီးေမာင္းထိုးျပခဲ႕ၾကပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ဆိုရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအမည္ခံ ကြန္ယက္၊ အစုအဖြဲ႕မ်ားစြာ ျပည္တြင္းမွာ ေပၚလာတာသာမက၊ ႏိုင္ငံျခားအဖြဲ႕ေတြ ေျချခင္းလိမ္ေနျပီး ရံပံုေငြအားျဖင့္လည္း အမ်ားဆံုး ရရွိေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ႕အျပင္ CSO Forum for Peace လည္း အေျခခိုင္ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၅ မွာေတာ႕ ဒုကၡသည္မ်ားရဲ႕ အေျခအေနဟာ စစ္ပြဲျဖစ္စ အခ်ိန္ထက္ကို ဆိုး၀ါးေနျပီျဖစ္တယ္။ UNOCHA ရဲ႕ တြက္ခ်က္မႈအရ ၂၀၁၅ ရဲ႕ လိုအပ္ေငြရဲ႕ ၁၆% သာ ရရွိေသးတယ္ လို႕ သိရပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဒုကၡသည္မ်ားဟာ လူတေယာက္ တလကို ေငြသား ၁၂၅၀၀ က်ပ္ႏွင့္ ညီမွ်ေသာ ဆန္ ၆ ျပည္ ၆လံုး၊ ဆီတဗူးႏွင့္ ဆားအနယ္းငယ္သာ ရရွိပါတယ္။ ဒီပမာဏဟာ လူတေယာက္ကို တရက္ ၄၀၀က်ပ္ႏႈန္းသာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ဇြန္လ ၂၀၁၅ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ႕ လက္ရွိပံ႕ပိုးမႈရဲ႕ ထက္၀က္သာ ရရွိမယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ ဒီႏွစ္ ကခ်င္ေဒသတေက်ာ႕ျပန္စစ္ ၄ ႏွစ္ျပည္႕အထိမ္းအမွတ္အတြက္ Concern, Care and Contribute to the IDPs ဆိုတဲ႕ ေခါင္းစဥ္နဲ႕ ကခ်င္ေဒသနဲ႕ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ရံပံုေငြ တိုးျမင္႔ေစရန္ သတင္းျဖန္႕ေ၀ျခင္းနဲ႕ ႏိုင္ငံတြင္း ရံပံုေငြရွာေဖြႏိုင္ရန္ လမ္းေၾကာင္းေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႕ ရည္ရြယ္ျပီး လႈပ္ရွားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ႕ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွ လူငယ္မ်ားမွ ဦးေဆာင္ျပီး မနက္ဖန္ ဇြန္လ ၆ရက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ (စေနေန႕)မွာ နံနက္ပိုင္း ေက်ာက္တံတားျမိဳ႕နယ္မွ ဆူးေလဘုရားလမ္း၊ ေန႕လည္ပိုင္း ကမာရြတ္ျမို႕နယ္ လွည္းတန္းတံတားေအာက္၊ ညေနပိုင္းကို လိႈင္ျမိဳ႕နယ္မွ အင္းလ်ားကန္ေဘာင္မွာ လူထုအျမင္ဖြင့္ပြဲနဲ႕ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ရံပံုေငြ ရွာေဖြပြဲ ေဆာင္ရြက္ဖို႕ ၾကိဳးစားၾကပါတယ္။ ခြင့္ျပဳမိန္႕ကို ရက္ ၂၀ ေက်ာ္ ၾကိဳတင္ တင္ခဲ႕ၾကေပမဲ႕ ၂၄ နာရီအတြင္းမွ ထုတ္ေပးမယ္ လို႕ ေျပာတဲ႕အတြက္ ေစာေစာ ထုတ္ေပးဖို႕ သြားညွိခဲ႕ၾကပါတယ္။ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႕မွာေတာ႕ ျမိဳ႕နယ္ ၃ ခုစလံုးက ခြင့္ျပဳမိန္႕အဆင္သင့္ျဖစ္ျပီ။ ေနာက္တေန႕မွာ လာယူပါ လို႕ အေၾကာင္းၾကားေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။

သို႕ေသာ္လည္း ထို ဇြန္လ ၃ ရက္ ၂၀၁၅ ည ၈း၀၀ နာရီခန္႕မွာ ကမာရြတ္ျမိဳ႕နယ္မွ စခန္းမွဴးက ကိုေဂ်ာ္ဂြန္းကို ဖုန္းဆက္ျပီး ေနာက္တေန႕မွာ ခရီးထြက္စရာရွိတာမို႕ ညခ်င္းတြင္း လာယူပါ ဆိုျပီး ေျပာတဲ႕အတြက္ ခြင့္ျပဳမိန္႕စာရြက္ ယူဖို႕ ကိုေဂ်ာ္ဂြန္းတေယာက္ထဲ သြားလိုက္ပါတယ္။ ခြင့္ျပဳမိန္႕စာရြက္ကို ထုတ္ေပးျပီး ခ်က္ခ်င္းဘဲ အမႈလက္က်န္အေဟာင္းအတြက္ စစ္ခ်က္ယူရမယ္ ဆိုျပီး ၂၃ ရက္ ႏို၀င္ဘာလ ၂၀၁၄ ေန႕မွာ Myanmar Peace Center ေရွ႕မွာ ပန္းေခြသြားခ်တဲ႕ အမႈနဲ႕ လက္ရွိစခန္းမွဴးက ဆြဲထားပါတယ္ ဆိုျပီး ခ်က္ခ်င္း စစ္ခ်က္ယူဖို႕ ဖိအားေပးခဲ႕႔ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အေမရီကန္သံရံုးေရွ႕မွာ ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္တဲ႕အတြက္ စခန္းမွဴး လိုက္သြားရမယ္ ဆိုျပီး ထြက္သြားတာေတာင္ အိမ္မျပန္ဘဲ စခန္းမွာ အျပီးအထိ ဆက္ေစာင့္္ဖို႕ ဖိအားေပးခဲ႕ပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ည ၁၀ နာရီေက်ာ္မွာ အိမ္ျပန္သြားပါတယ္။

ေနာက္တေန႕ မနက္ ဇြန္လ ၄ ရက္ မနက္ မွ ခြင့္ျပဳမိန္႕ကို ၾကည္႕လိုက္တဲ႕အခါ ေတာင္းဆိုထားတဲ႕ လွည္းတန္းတံတားေအာက္ အစား တာေမြျမိဳ႕နယ္က ဟစ္တိုင္မွာ ခြင့္ျပဳေၾကာင္း ေရးထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း မနက္ေစာေစာမွာဘဲ ဟစ္တိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ႕ဘဲ ဗိုလ္စိန္မွန္ကြင္းမွာဘဲ ခြင့္ျပဳေၾကာင္း ရဲစခန္းမွ စာရြက္ လဲသြားပါတယ္။တဆက္ထဲမွာဘဲ လိႈင္ျမိဳ႕နယ္နဲ႕ ေက်ာက္တံတားျမိဳ႕နယ္ကလည္း ဗိုလ္စိန္မွန္ကြင္းမွာဘဲ ခြင့္ျပဳေၾကာင္း စာထုတ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ညေန ရံုးဆင္းခ်ိန္ နီးေနပါျပီ။

သို႕ေသာ္ ညေနပိုင္း ဗိုလ္စိန္မွန္ကြင္းကို သြားၾကည္႔တဲ႕အခါမွာ ”ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ ဥယာဥ္ဌာန ပိုင္ျဖစ္တဲ႕အတြင္ စည္ပင္ ရဲ႕ အဆင့္ ၃ ဆင့္ (ျမိဳ႕နယ္၊ ခရိုင္၊ တိုင္း) က ခြင့္ျပဳမိန္႕ လိုအပ္တယ္ လို႕ ေျပာပါတယ္။ မႏွစ္က အေတြ႕အၾကံဳအရ တရက္ထဲနဲ႕ ခြင္႕ျပဳမိန္႕ရဖို႕ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္တဲ႕အတြက္ ဒီေန႕မွာ – အဲဒီ စည္ပင္ ရံုး ၃ ဆင့္စလံုးကို “ျမိဳ႕နယ္ရဲစခန္း ၃ ခုရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႕ ဗိုလ္စိန္မွန္ကြင္းကို အသံုးျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားစာ”

ကခ်င္မ်ားရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္။

၁။ ဗိုလ္စိန္မွန္ကြင္းမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ရတဲ႕အတိုင္း နံနက္ ၈နာရီမွ ညေန ၆ နာရီအတြင္း ေဆာင္ရြက္ပါမည္။

၂။ မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း မိမိတို႕ လမ္းေပၚထြက္ျပီး အျမင္ဖြင့္မႈ မလုပ္ႏိုင္တဲ႕အတြက္ ျပည္သူလူထု ကိုသာ မည္သူမဆို ဗိုလ္စိန္မွန္ကြင္းမွာ လာေရာက္ ပါ၀င္ၾကပါ လို႕ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။

၃။ ၉ ရက္ ဇြန္လ ၂၀၁၅ မွာေတာ႕ သံတမန္မိသားစုနဲ႕ ႏိုင္ငံျခားအလွဴရွင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ဒုကၡသည္မ်ားအေၾကာင္း တင္ျပမဲ႕ Donor Briefing ကို MiCasa မွာ ညေန ၂ နာရီမွာ ျပဳလုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၄။ Global Campaign ကို Burma Partnership က ဦးေဆာင္ျပီး လုပ္ေပးေနပါတယ္။ ဘာသာျပန္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက CSO မ်ားကို ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႕ ဒီညေနမွာ လႊတ္လိုက္ပါ႕မယ္။

၅။ ကိုေဂ်ာ္ဂြန္းကုိ ျမိဳ႕နယ္ ၃ ခုက တရားစြဲထားပါတယ္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ လိုင္ဇာျမိဳ႕မွာ ဗိုလ္ေလာင္း ၂၃ ဦး ျမန္မာ႔တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေမာ္တာက်ည္ေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ႕မႈကို ဆန္႕က်င္တဲ႕အေနနဲ႕ Activists မ်ားက MPC ရဲ႕ အေရွ႕မွာ ပန္းစည္းခ်တဲ႕အထဲမွာ လိုက္ပါသြားမႈပါ။ ကခ်င္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ယက္က organizers မဟုတ္ေပမဲ႕ ပန္းစည္း လိုက္ခ်ကူတဲ႕အတြက္

၁. စမ္းေခ်ာင္းျမိဳ႕နယ္။။။ ပန္းစည္းခ်ဖို႕ လူစုတဲ႕အခ်ိန္မွာ လကၹက္ရည္ဆိုင္မွာ ထိုင္ေစာင့္မႈ။

၂. MPC ေရွ႕ ပန္းစည္းခ်မႈ

၃. ေန႕လည္မွာ ကန္ေဘာင္မွာ ကဗ်ာဆရာမ်ား ကဗ်ာရြတ္ရာမွာ သြားေရာက္အားေပးျပီး Group ပံုရိုက္ခဲ႕မႈ။

၆။ CSO Forum နဲ႕ မိတ္ေဆြမ်ားအေနနဲ႕ အၾကံဥာဏ္၀ိုင္းေပးဖို႕နဲ႕ လုိအပ္တယ္လို႕ ျမင္ရတဲ႕ ေနရာေတြမွာ ၀င္ေရာက္ကူညီပံ႕႔ပိုးေပးၾကပါလို႕ အကူအညီ ေတာင္းလိုပါတယ္။ ကၽြန္မတို႕အဖြဲ႕ေတာ႕ ျပိဳင္းေနျပီး ေခါင္းထဲမွာ ဘာမွ မရွိေတာ႕ပါဘူး။

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ ျမန္မာဘာသာကို ဤေနရာတြင္လည္း ေဒါင္းလုပ္ရယူႏိုင္ပါသည္။

Tags: ASEAN, Human Rights, Kachin Peace Network

This post is in: Press Release

About Burma Partnership

Spotlight

Campaigns